Diagnostyka obrazowa jest działem diagnostyki medycznej wykorzystującym oddziaływania fizyczne dla wytworzenia obrazów zmian fizjologicznych i patologicznych zachodzących w żywych organizmach.
Celem diagnostyki obrazowej jest wizualizacja i lokalizacja schorzenia, analiza jakościowa oraz sprawna selekcja w badaniach przesiewowych. Obrazy (wyniki badań) są tworzone za pomocą różnych zjawisk fizycznych. Promieniowanie rentgenowskie wykorzystywane jest w rentgenografii (RTG) i tomografii komputerowej (TK). Promieniowanie izotopów promieniotwórczych stosuje się w pozytronowej tomografii emisyjnej (PET) i scyntygrafii. Z własności pola magnetycznego korzysta spektroskopia magnetycznego rezonansu jądrowego (MJR). Ultradźwięki wykorzystywane są do badań ultrasonograficznych (USG) a promieniowanie cieplne jest pomocne w termografii. Diagnostyka obrazowa korzysta z wielu różnych zjawisk fizycznych zależnie od potrzeb. Jest dość ściśle powiązana z radiologią. Od odkrycia promieniowania X przez Wilhelma Roentgena 8 listopada 1895 roku nastąpił burzliwy rozwój metod diagnostycznych. Rozwój nauk informatycznych i komputeryzacja stanowiły dodatkowy impuls a wynikiem jest powstanie współczesnych aparatów diagnostycznych.
Jak diagnostyka obrazowa zmieniła medycynę?
Szybkość działania pozwalająca uzyskać wynik badania natychmiast w czasie rzeczywistym, umożliwia w bardzo wielu przypadkach podjęcie natychmiastowych działań ratujących życie i zdrowie pacjenta.
Diagnostyka obrazowa umożliwia bezinwazyjne obserwacje tkanek, narządów wewnętrznych, szczegółów anatomicznych itp. Zależnie od zastosowanej metody diagnostycznej, lekarz może pozyskiwać obrazy trójwymiarowe, przekroje pod różnymi kątami i o różnym nasyceniu barw. Zapisane obrazy pozwalają dokładnie określić kształt, wielkość i umiejscowienie schorzenia, a nawet ocenić stopień jego zaawansowania. Dane te są bezcenne w planowaniu metody leczenia, szczególnie w przypadku planowania zabiegów chirurgicznych i planowania terapii. Dzięki szybkości i dokładności diagnostyka obrazowa dobrze sprawdza się w profilaktyce, szczególnie w badaniach przesiewowych. Wspomaganie komputerowe pozwala lepiej interpretować wyniki badań, ułatwia diagnozę różnicującą i przesyłanie danych na odległość.
Najpopularniejsze metody diagnostyki obrazowej.
Postęp techniczny w medycynie oraz szybkość i dokładność wyników pozyskiwanych w diagnostyce obrazowej spowodowały ogólną dostępność tych badań. O wyborze metody diagnozowania decyduje lekarz biorąc pod uwagę rodzaj schorzenia. Powszechnie stosowaną metodą obrazowania narządów wewnętrznych jest ultrasonografia (USG) dostępna w większości placówek medycznych. Najczęściej stosowaną metodą obrazowania układu kostnego ze względu na dostępność i niskie koszty jest rentgen (RTG). Coraz popularniejszą metodą opartą na adsorpcji promieniowania X umożliwiającą pozyskanie przestrzennych obrazów tkanek niemal wszystkich narządów wewnętrznych jest tomografia komputerowa (TK). W oparciu o własności magnetyczne wody, bez wykorzystania promieni rentgenowskich trójwymiarowe obrazy narządów generuje rezonans magnetyczny (RM).
Badania obrazowe wykonać można w wielu placówkach medycznych jak na przykład centra medyczne Scanmed: https://scanmed.pl/specjalizacje/diagnostyka.
