Zespół policystycznych jajników (ang. PCOS – Polycystic Ovary Syndrome) określany jest także jako zespół Steina-Leventhala, zespół wielotorbielowatych jajników, drobnotorbielkowatych jajników. Jeśli choroba zostanie wcześnie zdiagnozowana, kobiety mają szansę na urodzenie zdrowego dziecka.
Przebieg choroby
Nierówne proporcje hormonów – folitropiny (FSH) i lutropiny (LH) powodują namnożenie drobnych, niedojrzałych pęcherzyków Graffa. Ilość progesteronu nie wzrasta, przez co miesiączki są nieregularne lub zupełnie zanikają, a nadmierna ilość pęcherzyków, produkujących androgeny, sprzyja nadmiernemu owłosieniu. Pęcherzyki w jajnikach zamieniają się w cysty, czyli inaczej torbielki (stąd nazwa choroby). Zlokalizowane są zwykle blisko zewnętrznej powierzchni jajników. Zmiany hormonalne powodują, że nie dochodzi do uwolnienia komórki jajowej zdolnej do zapłodnienia. Brak owulacji uniemożliwia zajście w ciążę. Nie przekreśla to jednak szans na macierzyństwo – niektóre kobiety decydują się na zapłodnienie pozaustrojowe, w tym przeniesienie zarodka od dawczyni komórek jajowych. Zespół wielotorbielowatych jajników objawia się często hirsutyzmem – nadmiernym owłosieniem na klatce piersiowej, brzuchu, ramionach, twarzy. Kolejnym skutkiem choroby jest nadmierne tycie, pomimo stałej dawki kalorycznej zjadanych posiłków.
Szybkie rozpoznanie choroby daje szanse na zajście w ciążę
Im wcześniej kobieta rozpocznie leczenie, tym większe szanse na zajście w ciążę. Największe szanse na urodzenie dziecka mają kobiety, które nie ukończyły 25 lat. Leczenie zespołu policystycznych jajników polega na łagodzeniu lub usuwaniu skutków choroby. PCOS leczy się za pomocą hormonów przez kilka lat. Tabletki umożliwiają obniżenie stężenia androgenów i poziomu lutropiny, dzięki czemu jajniki przestają zwiększać swą objętość i nie pojawiają się w nich torbiele. U kobiety, która chce zostać mamą po kilku miesiącach przerywa się leczenie, żeby ocenić, czy możliwe jest uwolnienie dojrzałej komórki jajowej i zapłodnienie. Niekiedy podaje się leki stymulujące jajeczkowanie.
