Ataki paniki mogą pojawić się u każdej osoby. Ich etiologia nie jest w pełni poznana, choć mogą być związane między innymi z przeżytymi traumami lub są reakcją na spotkanie z przedmiotem fobii. Osoby, które ich doświadczają, często odczuwają je jako tak nieprzyjemne, że zaczynają panicznie bać się kolejnych napadów paniki, co tylko pogłębia ich zły stan psychiczny i prowadzi do powstania “błędnego koła” strachu. Czy można sobie jednak z atakami paniki poradzić?
Jakie są objawy ataku paniki?
Osoby doświadczające ataków paniki przede wszystkim odczuwają w ich trakcie paraliżujące przerażenie, które prowadzi do obawy o własne życie i zdrowie psychiczne. Odczuwają przy tym depersonalizację i derealizację, które mogą sprawiać wrażenie, że wszystko “dzieje się jak w filmie”.
Oprócz reakcji psychicznych można zaobserwować cały szereg reakcji ze strony ciała: takich jak duszności, szybkie bicie serca, ucisk w klatce piersiowej, dreszcze i drgawki. W skrajnych przypadkach mogą pojawić się zawroty głowy, a nawet utrata przytomności.
Osoby, które doświadczają napadów paniki, często powoli wycofują się z życia, ponieważ zanadto obawiają się, że kolejny atak wystąpi w miejscu publicznym, z którego nie można uciec.
Czy z atakami paniki można sobie radzić samodzielnie?
Ataki paniki przede wszystkim powinny zostać skonsultowane z lekarzem psychiatrą, psychoterapeutą lub psychologiem, którzy będą w stanie zdiagnozować je i zalecić fachowe leczenie. Skuteczna psychoterapia, połączona ze środkami farmakologicznymi od psychiatry, mogą obniżyć poziom lęku i wyciszyć ataki paniki tak, aby Pacjent odczuł znaczną poprawę.
Oczywiście istnieją też sposoby, które można zastosować samodzielnie, zanim jeszcze zostanie wdrożone profesjonalne leczenie. Pomogą one przetrwać okres do konsultacji i zmniejszą ryzyko wycofania się z życia lub zrezygnowania z profesjonalnego leczenia. Co w takim razie robić?
Kontrola oddechu
Jedną z metod skutecznych podczas ataku paniki jest kontrola oddechu. Warto się na nim skupić i spowolnić go świadomie, licząc na przykład do pięciu podczas każdego etapu: wdechu, wydechu i krótkiego zatrzymania pomiędzy nimi. Takie działanie pomoże zapobiec hiperwentylacji, która często towarzyszy napadom paniki.
Odwrócenie uwagi umysłu
Doświadczając przerażenia, warto spróbować sobie uświadomić, że to tylko atak paniki – coś, co z ogromnym prawdopodobieństwem nie będzie groźne dla zdrowia i życia. Taka świadomość pomoże go przetrwać, a jednocześnie pozwoli odwrócić swoją uwagę. Jest to szczególnie skuteczne, jeśli znamy bodziec wywołujący lęk paniczny, np. mający związek z fobią.
Odwrócenie uwagi może przebiegać w formie wizualizacji, w której z jak największą szczegółowością wyobrażamy sobie miejsce lub sytuację, które lubimy i w którym czujemy się bezpiecznie. Dzięki temu mózg zacznie skupiać się na czymś innym niż doznania płynące z ciała i natrętne myśli, a to z kolei pomoże w skróceniu i zmniejszeniu intensywności ataku paniki.
