Temat organizmów modyfikowanych genetycznie wzbudza spore kontrowersje. Czy w Polsce jest uprawiana kukurydza genetycznie modyfikowana? Jakie jest stanowisko Unii Europejskiej na temat roślin GMO? Czy na sklepowych półkach znajdziemy produkty z roślin genetycznie modyfikowanych?
Jak Europa reaguje na uprawy GMO?
Europejczycy mają negatywne nastawienie wobec organizmów modyfikowanych genetycznie. Jedyną rośliną GMO uprawianą na terenie Europy jest kukurydza MON810. Stanowi ona jedynie 1% wszystkich upraw kukurydzy i jest stosowana głównie w Hiszpanii. Do roku 2013 uprawiano również genetycznie zmodyfikowanego ziemniaka Amflora firmy BASF. Europejski Trybunał Sprawiedliwości cofnął na niego zezwolenie (1).
Większość państw członkowskich stosuje zakazy oparte o podstawy prawne, jeśli chodzi o rośliny GMO. Kukurydza modyfikowana genetycznie nie jest stosowana w Niemczech, Austrii, Francji, Grecji, na Węgrzech i w Luksemburgu (1). Ponadto w roku 2015 wiele państw, wykorzystując klauzulę opt-out, również wprowadziło zakaz uprawy kukurydzy GMO. Wśród tych krajów znalazła się Polska. Pozostałe osiemnaście krajów to Holandia, Litwa, Cypr, Dania, Belgia (na terytorium Walonii), Bułgaria, Malta, Chorwacja, Łotwa, Słowenia, Wielka Brytania (na terytorium Irlandii Północnej, Szkocji oraz Walii), Włochy oraz poprzednie sześć krajów: Niemcy, Austria, Francja, Grecja, Węgry i Luksemburg. Dzięki temu aż 65% obszarów uprawnych w Unii Europejskiej jest wolne od upraw GMO (1).
Kukurydza GMO w Polsce
Uprawianie kukurydzy MON810 i jej innych odmian transgenicznych jest w Polsce nielegalne. W naszym kraju nie ma również pozwolenia na stosowanie materiału siewnego kukurydzy GMO. Polska jest krajem wolnym od upraw GMO i nic nie zapowiada, żeby prawo miało się zmienić w tej kwestii. Na osoby, które nielegalnie stosują nasiona kukurydzy modyfikowanej genetycznie, nakładane są wysokie kary. Wszystkie uprawy nielegalnej rośliny zostają zniszczone, a na rolnika nakładana jest grzywna w postaci 200% wartości siewu (1). Takie prawo zniechęca osoby, które chciałyby nielegalnie uprawiać MON810.
Czy jednak mamy pewność, że na nasze talerze nie trafia żywność modyfikowana genetycznie? Niestety nie. Według prawa UE każdy produkt zawierający przynajmniej 0,9% składników zmodyfikowanych genetycznie musi zostać odpowiednio oznaczony. Nie ma natomiast nakazu znakowania nabiału oraz produktów mięsnych pochodzących ze zwierząt karmionych paszami z GMO. Trwają prace nad nakazem oznaczania produktów wytwarzanych bez GMO oraz zakazem stosowania pasz modyfikowanych genetycznie.
- Sytuacja GMO w Polsce, a prawo krajowe i unijne. http://www.greenpeace.org/poland/pl/co-robimy/stop-gmo/Sytuacja-GMO-w-Polsce-a-prawo-krajowe-i-unijne/ Data dostępu: 21.02.2018
